شرکت سهامی خاص نوعی شرکت سهامی است که جهت اموری خاص بین چند نفر(بیشتر از 3 نفر) به صورت خصوصی تشکیل می گردد و توسط مردم به راحتی قابل معامله و واگذاری به دیگری و تغییر در ساختار هیئت مدیره و خروج و ورود سهامداران و مدیران است.
در شرکت سهامی خاص، تعداد شرکای آن کمتر از شرکت سهامی عام ( منظور از شرکت سهامی عام شرکت هایی هستند که در بورس عضو هستند و همه مردم می توانند سهام این شرکت ها را خرید و فروش بکنند. ) است. حداقل اعضا شرکت سهامی خاص میبایست 3 نفر باشند و تعداد سهامداران آن نباید کمتر از 3 نفر باشد.
شرایط و مدارک شرکت سهامی خاص :
- حداقل اعضا هیئت مدیره و سهامداران نباید کمتر از 3 نفر باشد
- هر شخص نمی تواند هم زمان مدیرعامل دو شرکت باشد .
- مدیرعامل می تواند خارج از سهامداران یا اعضا هیئت مدیره باشد .
- اعضا هیئت مدیره نباید شاغل دولتی باشند .
- دارای 2 بازرس اصلی و علی البدل می باشد .
- بازرسین نباید از بستگان درجه یک هیئت مدیره باشند.
- حداقل سرمایه بانکی 1.000.000 ریال میباشد .
- جهت تاسیس شرکت حداقل 35 درصد سرمایه باید به حساب شرکت سپرده شود.
در شرکتهای سهامی خاص، همانند شرکت با مسئولیت محدود و بر خلاف شرکت تضامنی، مسئولیت هر یک از سهامداران در مورد بدهی‌های شرکت محدود به مبلغ سرمایه‌گذاری شده در شرکت است و در صورت عدم کفایت مجبور نیستند اموال شخصی خود را در این راه مصرف نمایند.
مزایا و معایب شرکت سهامی خاص :
شرکت سهامی خاص ثبت شرکتی است که از لحاظ ساختاری شبیه به شرکت مسئولیت محدود بوده اما سرمایه در آن به قطعات سهم یا سهام تبدیل می گردد. شرکت سهامی خاص شرکت بازرگانی تلقی می گردد و برای اخذ تسهیلات بانکی، گرفتن نمایندگی‌های و یا شرکت در مناقصات و مزایده‌های دولتی و نمایشگاهها از اعتبار نسبتا” خوبی برخوردار است.
شرکت سهامی خاص با توجه به انعطاف پذیری بالایی که دارد در شراکت های رسمی مناسب تر می باشد . در این نوع شرکت ها با توجه به محدود بودن مدت تصدی و برگزاری انتخابات دوره ای و تصمیمات مجامع و یا نقل و انتقال غیر رسمی و همچنین وجود بازرسین باعث می شود در چهارچوب قانون شرکا را مجاب به پیروی از قوانین کند که البته در شرکت با مسئولیت محدود با توجه به نامحدود بودن مدت تصدی برگزار نشدن دوره ای انتخابات امکان تغییر ساختار به سختی انجام خواهد شد .
به صورت معمول برخی از بانکها جهت صدور ضمانت نامه بانکی شرکت در مناقصات به صورت نقدی یا رهن ملک عمل می کنند که در شرکت های سهامی خاص با ضمانت و سفته این عمل قابل انجام می باشد .